دور بعدی نشست میان حکومت افغانستان و نمایندگان گروه طالبان نیز مشخص شد. چند روز بعد از این نشست خبر مرگ ملا عمر، رهبر گروه طالبان در رسانه ها درز کرد. آنچه برای مقامات حکومت کابل شوکه آور بود این مسئله بود که ملا عمر خیلی وقت پیش مرده بود و خبر مرگ او از حکومت افغانستان و گروه طالبان مخفی نگه داشته بودند. حکومت افغانستان از یک طرف احساس می کرد که در پشت صحنه سازمان استخبارات نظامی پاکستان قرار دارد و از طرف دیگر، احساس نمودند که گروه طالبان طرف اصلی گفتگوی صلح نیست. بلکه گروه طالبان ابزاری در برابر حکومت پاکستان است. با انشعاب گروه طالبان این مسئله روشن تر گردید. ملا داد الله در یک مصاحبهای صراحتا بیان داشت که آی.اس.آی پاکستان درخواست ها و مطالبات از او داشت که مخالف منافع افغانستان بود. همه این مسائل باعث شد که حکومت افغانستان به روند صلح بدبین گردد و پروسه صلح به بن بست کشیده شود.
بعد از خبر مرگ ملا عمر، رهبر گروه طالبان پروسه صلح متوقف شد. گروه طالبان اعلان نمودند تا زمانی که نیرو های خارجی در افغانستان حضور داشته باشد، آن ها دست از جنگ خواهد کشید. حکومت افغانستان دیگر سخن جدی در مورد پروسه صلح به میان نیاورد. در مقابل، رفتار ها و کنش های نخبگان سیاسی حکومت کابل عدم صداقت حکومت پاکستان را نشانه گرفتند. روابط کابل-اسلام آباد وارد شیب پیدا کرد. تلاش ها اما، در بیرون از کابل برای آغاز دوباره پروسه صلح دوام کرد. حکومت پاکستان، کشور های غربی از جمله ایالات متحده آمریکا و کشور های اروپایی به شمول ناروی، آلمان و انگلیس تلاش نمودند تا حکومت افغانستان را دوباره به پروسه صلح بازگرداند.
حکومت پاکستان با همکاری قطر و ایالات متحده آمریکا و آلمان دفتر قطر را دوباره بازگشایی کرد. نماینده های جدید گروه طالبان در این دفتر مستقر شدند. صحبت های دو جانبه و سه جانبه میان مقامات کابل، اسلام آباد و لندن صورت گرفت. با توجه به حرکات صورت گرفته به نظر می رسد که پروسه صلح جان تازه گرفته است. نگارنده در یک نوشتاری توضیح داد که بازگشایی دفتر قطر تأثیری بر روند گفتگوی های صلح خواهد داشت. با این حال، اشتباه است اگر دیدار اشرف غنی، رئیس جمهور و نواز شریف نخست وزیر پاکستان را بی تأثیر بر روند گفتگو های صلح دانست. بنابراین، لازم است که ابعاد و جنبه و علل آغاز دوباره گفتگوی صلح را مورد کندکاو قرار دهیم. آیا آغاز دوباره گفتگوی صلح نتیجه ای در پی خواهد داشت؟ چرا پروسه صلح در زمان کنونی جان دوباره گرفته است؟ چرا در زمان اوج حملات گروه طالبان هیچ گاه مسئله صلح به صورت جدی مطرح نشد؟ در ذیل تلاش می کنم این مسئله را به بررسی بگیرم.
تجربه سال ها جنگ گروه طالبان با حکومت افغانستان نشان می دهد که در فصل سرما حملات این گروه به خاطر سردی هوا کاهش می یابد. گروه طالبان به خاطر عدم امکانات قادر به انجام حملات نیست. به همین خاطر، در فصل زمستان آن ها به لانه های زمستانی خود می رود و در خواب زمستانی می رود. در فص بهار، یکبار دیگر با انگیزه و نیروی بیشتر حملات خود را آغاز می کند. اکنون، که فصل سرما فرا رسیده و گروه طالبان به لانه های زمستانی خود می رود، پروسه صلح آغاز می گردد. آیا این رفتار بازی با حکومت کابل نیست. باور نگارنده بر این است که در فصل زمستان گروه طالبان قادر به سازماندهی هیچ حمله ای نیست. از این جهت، چراغ سبز برای گفتگو با حکومت افغانستان نشان می دهد تا این طریق بتواند به امکانات بیشتر دست یابد.
کاهش حملات در ماه های آینده را نباید نتیجه گفتگوی صلح دانست. زیرا، کاهش حملات به خاطر سردی هوا و خسبیدن گروه طالبان در لانه های زمستانی خود است.
بازگشایی دفتر قطر در فصل سرما یکی از مهمترین امتیازات برای گروه طالبان است. زیرا، گروه طالبان توسط این دفتر می تواند کمک های زیادی را از کشور های عربی به دست آورد. زیرا، باور خیلی از اعراب این است که گروه طالبان در افغانستان جهاد می کند و بر همین اساس به گروه طالبان کمک می کند. بازگشایی دفتر قطر به این گروه کمک می کند تا به شکل قانونی بتواند کمک ها را دریافت نموده و در بهار سال با قدرتمندی تمام حملات خود را آغاز نماید.
گروه طالبان وقتی به صراحت تمام اعلان می دارد که یکی از پیش شرط های گفتگو و مصالحه با حکومت افغانستان خارج شدن نیرو های خارجی از افغانستان است. این نمایانگر آن است که دیدگاه این گروه تا هنوز تغییر نکرده است. اشتباه است اگر بپنداریم که گروه طالبان جریان های معتدل دارد و پروسه صلح می تواند جریان معتدل گروه طالبان جذب حکومت افغانستان نماید. جذب شدن سران گروه طالبان در گذشته نشان داده است که هیچ سودی برای حکومت نداشته است بلکه آن ها با جذب شدن به امکانات زیادی دست یافته است. گزارش های در هفته های گذشته منتشر شد که یک فرمانده گروه طالبان برای چندمین بار وارد پروسه صلح شده است و دوباره به صفوف گروه طالبان پیوسته است. این مورد نشان می دهد که گروه طالبان از مجرا های مختلف برای دست یابی به امکانات استفاده نموده است.
در شرایط کنونی که حملات گروه طالبان به خاطر سردی هوا کاهش می یابد و با توجه به اینکه اختلافات جدی در صفوف گروه طالبان بروز نموده است به نظر می رسد که آغاز دوباره پروسه صلح یک امر بی معنی است. در خبر ها آمده است که ملا اختر محمد منصور، رهبر جدید گروه طالبان زخمی شده است و یا هم کشته شده است. در شرایطی که آن ها دچار انشعاب شده است و در آینده احتمال چند پارچگی بیشتر در صفوف گروه طالبان وجود دارد، پروسه صلح برای حکومت افغانستان هیچ سودی ندارد. حکومت افغانستان وارد بازی می شود که دیگران آن را شروع کرده است و در صدد آن است تا حکومت افغانستان وارد این بازی گردد و از این طریق امتیازات از حکومت کابل به دست آورد.
بنابراین، در زمانی که حملات گروه طالبان شدید بود و حتی منجر به سقوط یکی از ولایت های کشور شد، هیچ صدای مبنی بر آغاز دوباره پروسه صلح شنیده نشد. اکنون که این گروه دچار چند پارچگی شده است و فصل سرما فرارسیده است صدا های مبنی بر آغاز دوباره روند صلح شنیده می شود. باور نگارنده بر این است که آغاز دوباره پروسه صلح بیش از آن که منتج به نتیجه گردد، یک نوع بازی است که از حکومت کابل امتیاز می گیرد. بنابراین، حکومت باید با آگاهی و توجه به تجربه گذشته عمل نماید و نگذارد گروه شورشی و بازیگران دیگر از این روند از حکومت امتیاز بگیرد.