صبح روز یکشنبه سی ام حمل نخستین سفر محمد اشرف غنی رییس جمهوری افغانستان به تهران به دعوت رسمی داکتر حسن روحانی رییس جمهوری اسلامی ایران انجام شد و رییس جمهور و هیات عالی رتبه همراه وی در جریان این سفر رسمی دو روزه، با مقامات عالی رتبه ایران دیدار و دو طرف درباره راه های توسعه و تقویت همکاری های دو جانبه و نیز تحولات منطقه ای و بین المللی گفتگو و تبادل نظر کردند.
محمد محقق معاون دوم رییس اجراییه، صلاح الدین ربانی وزیر خارجه، محمد حنیف اتمر مشاور امنیت ملی رییس جمهور، اکلیل حکیمی وزیر دارایی، داوود شاه صبا وزیر معادن و پترولیم و سید حسین عالمی بلخی وزیر امور مهاجرین و عودت کنندگان و جمعی دیگر از مقامات دولتی افغانستان اشرف غنی را در این سفر همراهی می کردند.
از جمله مسایل و موارد مورد نظر مقامات دو کشور بررسی مسایل مربوط به تولید مواد مخدر در افغانستان وتبادل اطلاعات برای از میان برداشتن گروههای مافیایی وقاچاق مواد مخدر و اشرار بود.
حاصل نشست های تخصصی درباره اینکه چگونه معضل مواد مخدر حل و فصل شود این بود که حکومت افغانستان در بحث قاچاق موادمخدر باید سه رویکرد را مورد توجه قرار دهد تا بتواند در تعاملات بین‌المللی خود موفق باشد. موضوع اول بحث کشت، دوم توزیع و سوم عرضه و تقاضا است.
متاسفانه در کشور ما حدود 224 هزار هکتار زمین زیر سطح کشت توسط گروههای مخالف دولت قرار دارد. بنابراین به نظر می‌رسد در درجه اول باید دولت این کشور کشت یا معیشت جایگزین را به جای این روش ایجاد کند. البته دولت افغانستان به تنهایی نمی‌تواند این اقدام را انجام دهد و باید به تعاملات در سطح بین‌المللی امیدوار باشد.
دولت آمریکا ادعا می‌کند که نزدیک به هشت میلیارد دالر در طی سیزده سال گذشته در افغانستان هزینه کرده است درحالی که، ما شاهدیم هیچ اتفاقی در کشور رخ نداده است. درحالی که برای درمان معتادان به موادمخدر کشورهای مختلف دنیا حدود 20میلیارد داللر هزینه می‌پردازند که بخش اعظمی از این مواد مرفینی در کشور تولید می‌شود و چه خوب است این دولت‌ها به‌جای صرف این مبلغ با سرمایه گذاری کمتر برای کنترل توزیع و کشت مواد مخدر در افغانستان فعالیت کنند.
اگر دولت افغانستان در داخل کشور کنفرانسی با عنوان کشت یا معیشت جایگزین برگزار کند همه کشورهای دنیا باید در آن شرکت و در این زمینه همکاری کنند. بحث موادمخدر در کشور ما در درجه اول با تروریزم ارتباط دارد و بعد از آن با طالبان و بحث فقر در ارتباط است. بنابراین اگر دولت‌ها بتوانند زیرساخت‌های اقتصادی را در دولت افغانستان در مواردی که با فقر مالی در ارتباط است کنترل کنند موفق‌تر خواهند بود.
بحث بعدی بعد از تولید مواد مخدر تریاک در افغانستان بحث توزیع آن است. در ماه‌های گذشته شاهد بودیم دولت کابل با همسایگان شمالی مانند کشورهای قزاقستان و قرقیزستان معاهدات بین‌المللی در زمینه همکاری‌های مرزی منعقد کرد که این اقدام از سویی خوب و مثبت است. درحالی که موادمخدر در افغانستان با حجم زیاد تولید و توزیع می‌شود تنها راهکار مناسب برای کنترل خطرات شیوع موادمخدر در جوامع کاهش تقاضا برای آن است.
منظور از کاهش تقاضا بحث درمان و پیشگیری است و مراکز درمانی درمورد موادمخدر در افغانستان روزبه‌روز تعدادشان درحال کمترشدن است درحالی که مصرف‌کنندگان مواد در کشور هر روز تعدادشان زیاد می‌شود. آخرین گزارشات حاکی از آن است که در کشور مایک و نیم میلیون نفر مواد مصرف می‌کنند ولی تعداد مراکز درمانی محدود است و دولت کابل در زمینه درمان و پیشگیری اقدامات مناسبی انجام نداده است.
اما در این میان یک نکته مهم باقی می ماند و آن هم حضور شرکت های مافیایی آمریکا در عرصه کشت، تولید و عرضه مواد مخدر افغانستان است. قطعا با توجه به افزایش تولید مواد مخدر، پیروز تلاش‌های مبارزه با مواد مخدر، مردم افغانستان نیستند، بلکه شرکت اجیر و بدنامی است که پیش از این با نام بلک‌واتر مشهور بود.
آماری که اخیراً منتشر شده، نشان می‌دهد که این شرکت امنیتی خصوصی، با نام تجارتی جدیدش که از سال 2001 به آکادمی مشهور است، بیش از یک‌چهارم یک میلیارد دالری را که در تلاش‌های وزارت دفاع آمریکا در راستای از بین‌بردن مواد مخدر در افغانستان به مصرف رسیده است، به دست آورده و این مبلغ، حدود 21 درصد 1.5 میلیارد دالر پول قراردادهایی را تشکیل می‌دهد که پنتاگون از سال 2002 بدین‌سو برای این کار اختصاص داده است.
با توجه به سلسله تحقیقات رسمی تازه، تلاش‌های مبارزه با مواد مخدر آمریکا با ریشه‌کن ساختن تجارت این مواد که عمیقا ریشه دوانیده است، فاصله زیادی دارند و بیهودگی آن ثابت شده است. جنبه‌های دیگر میلیاردها دالری که آمریکا در جریان سیزده سال گذشته در افغانستان سرازیر کرده است، حتا به رونق مواد مخدر کمک کرده است.
در ماه دسامبر، سازمان ملل متحد گزارش داد که از سال 2001، زمین‌هایی که برای کشت تریاک استفاده می‌شود، 60 درصد گسترش یافته است و به 209 هزار هکتار رسیده است. هرویین و مورفین افغانستان که ارزش آن 3 میلیارد دالر تخمین زده شده است، حدود 15 درصد تولید ناخالص داخلی افغانستان را تشکیل می‌دهد. سازمان ملل متحد گزارش داد: «با توجه به رشد در کشت تریاک، باید فرض بر آن باشد که درآمد طالبان از تجارت غیر قانونی مواد مخدر یک عامل مهم در ایجاد دارایی برای این گروه باقی مانده است». در همان ماه، بازرس ویژه آمریکا برای بازسازی افغانستان هشدار داد که با پایان یافتن جنگ و فرار پول‌های کمکی از کشور، تجارت تریاک قطعا افزایش خواهد یافت. با این حال، وی اظهار داشت که پروژه‌های آمریکا در زمینه بازسازی، به ویژه پروژه‌هایی که به «بهبود آبیاری، جاده‌ها و کمک‌های کشاورزی» اختصاص یافته بودند، احتمالا انفجار در کشت تریاک را رهبری می‌کردند.
خلاصه ی کلام اینکه تا آمریکایی ها نخواهند، مبارزه با مواد مخدر حتی با همکاری ایران و کشورهای همسایه ی شمالی سودی به حال این وضعیت نخواهد داشت.