به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در اسلام‌آباد، دولت اسلام‌آباد در شرایطی تلاش‌های خود برای آغاز مذاکرات با رهبران طالبان افغانستان و پاکستان را آغاز کرده است که در این مسیر با چالش‌های مختلفی دست به گریبان است.
دولت پاکستان به‌تازگی شرط کنار گذاشتن سلاح را از شرایط گفت‌وگو با طالبان حذف کرده است و به نظر می‌رسد که دو طرف حاضر شده‌اند انعطاف بیشتری برای آغاز مذاکرات از خود نشان دهند.
البته به نظر می‌رسد که مشکل‌ترین مرحله مذاکره با طالبان کنار آمدن با «حکیم‌الله محسود» رهبر گروه شبه‌نظامی «تحریک طالبان پاکستان» است.
«شاهدالله شاهد» سخنگوی طالبان پاکستان در بیانیه خود اعلام کرده که سخنان نخست وزیر پاکستان در جمع مردم به معنای اعلام جنگ به طالبان است بنابراین طالبان خود را برای جنگیدن با دولت جدید پاکستان آماده می‌کند اما اگر موضوع مذاکره جدی باشد این موضوع را بررسی خواهیم کرد.
طبق گزارش روزنامه اردو زبان «امت» پاکستان، حکیم‌الله محسود برقراری ارتباط با رهبران گروه‌های شبه‌نظامی و طالبان را آغاز کرده است تا بتواند با اطمینان در مذاکره با دولت پاکستان شرکت کند. حکیم الله محسود نمی‌خواهد به راحتی شرایط دولت برای مذاکره را بپذیرد زیرا اطمینان دارد اگر سایر گروه‌های شبه نظامی با دولت به توافق برسند کار برای وی مشکل خواهد شد.
این در حالی است که «صلاح الدین» و «ملنگ» برادر «مولوی نذیر» از رهبران طالبان وزیرستان جنوبی آماده مذاکره با دولت هستند.
گروه مولوی نذیر که در وزیرستان جنوبی مستقر است از سال 2007 در صلح با دولت به سر می‌برد اما بعد از کشته شدن مولوی‌نذیر در حمله پهپادهای آمریکایی برخی رهبران این گروه نسبت به پاکستان بدبین شدند با این وجود علیه این کشور وارد عمل نشدند.
گروه حافظ گل بهادر یا همان طالبان وزیرستان شمالی نیز در صلح با دولت به سر می‌برد. «احمدی» سخنگوی طالبان وزیرستان شمالی در این زمینه گفت: گروه حافظ گل بهادر حاضر است برای برقراری امنیت در مناطق قبایلی با پاکستان همکاری کند اما باید شرایطی برای برقراری امنیت پایدار به وجود آید.
* همکاری رهبران قبایلی در روند صلح
بعد از اینکه دولت اعلام کرد به دنبال مذاکره با طالبان است رهبران قبایلی در تلاش هستند تا با برقراری ارتباط با یکی از 6 گروه وابسته به طالبان نهایت استفاده را از این موقعیت ببرند.
به نوشته روزنامه امت، رهبران قبایلی برای مذاکره طالبان پاکستان با دولت سعی دارند با طالبان افغانستان نیز ارتباط برقرار کنند.
این در حالی است که طالبان پنجابی نیز آمادگی خود را برای مذاکره با دولت اعلام کرده‌اند و گروه‌های جهادی کشمیر نیز از هر لحاظ آماده مذاکره با پاکستان هستند.
بعد از کشته شدن «الیاس کشمیری» در حمله پهپادهای آمریکایی، گروه‌های جهادی کشمیر تضعیف شدند اما این گروه‌ها از همان ابتدا علاقه‌ای به خرابکاری در پاکستان نداشتند و همیشه به دنبال ضربه زدن به هند بوده‌اند.
البته سفر امروز رئیس‌جمهور افغانستان به پاکستان نیز تأثیر زیادی بر مذاکرات طالبان با دولت این کشور دارد.
اگر دولت پاکستان نتواند با طالبان مذاکره کند نمی‌تواند کمکی به پیشبرد روند صلح در افغانستان نماید.
اگر پاکستان بتواند با شبه نظامیان کنار بیاید تمام توجه خود را روی مذاکرات صلح افغانستان متمرکز می‌کند و این موضوع بر روند صلح در این کشور تأثیر‌گذار خواهد بود.
حکیم‌الله محسود یکی از شرایط مذاکره با دولت پاکستان را آزادی زندانیان طالبان اعلام کرده است.
دولت پاکستان به خوبی می‌داند این آخرین فرصت برای مذاکره است بنابراین اگر بتواند از زندانیان طالبان برای مذاکره با گروه حکیم الله محسود استفاده کند به طور قطع این کار را انجام می‌دهد.
در صورت شکست مذاکرات دولت با طالبان چاره‌ای جز یک عملیات نظامی گسترده نیست.
طالبان تا قبل از این «مسلم‌خان» را که از زندان پیشاور گریخت و «عدنان رشید» را که از زندان «بنون» فرار کرد را به عنوان اعضای تیم مذاکراتی خود انتخاب کرده بودند اما گزارش‌ها نشان می‌دهد این بار «دکتر اسد» و تعدادی از علما و رهبران قبایلی نیز در تیم مذاکراتی طالبان حضور خواهند داشت که باعث تقویت مواضع این گروه در برابر دولت می‌شود.
* مذاکرات پنهان با طالبان افغانستان
این در حالی است که رهبران مذهبی بزرگ پاکستان چون «مولانا فضل الرحمن» و «مولانا سمیع‌الحق» پدر معنوی طالبان نیز در تلاش هستند مذاکرات دولت و طالبان به نتیجه برسد.
علاوه بر این، ارتباطاتی نیز با طالبان افغانستان در «جلال‌آباد» برقرار شده اما حضور نمایندگان طالبان افغانستان در مذاکرات مخفی نگاه داشته شده است تا آمریکا نتواند با دخالت بی‌جای خود مذاکرات صلح را به چالش بکشد.
«سراج الحق» از وزیران ایالتی پاکستان در این باره می‌گوید: ما از همان ابتدا مخالف همکاری با آمریکا و شرکت در جنگ به اصطلاح مبارزه با تروریسم بودیم؛ علاوه بر آن، حمله پهپادهای این کشور ما را برای مذاکره با مخالفان داخلی دچار مشکل کرده است. به گفته وی، با اینکه جلب اعتماد دولت ایالتی «خیبر‌پختونخواه» تأثیر مثبتی روی مذاکره با طالبان دارد اما دولت مرکزی نیز نقش موثری در این مذاکرات ایفا می‌کند و بنابراین هر دو باید با هم همکاری کنند.
*درخواست‌های متفاوت شبه‌نظامیان
این در حالی است که گروه‌های شبه‌نظامی نیز درخواست‌های متفاوتی دارند.
گروه ملا نذیر فقط خواهان توقف حمله پهپادهای آمریکایی است، حافظ گل بهادر فقط می‌خواهد در منطقه تحت سیطره خود اختیار تام داشته باشد و گروه الیاس کشمیری و سایر گروه‌های جهادی کشمیر می‌خواهند در عملیات‌های خود علیه هند و افغانستان از پشتوانه پاکستان برخوردار باشند.
به نوشته این منبع، همانطور که کرزی خواهان آزادی ملا برادر است پاکستان نیز آزادی «مولوی فقیر» را از افغانستان مطالبه خواهد کرد.
حال باید دید که اقدامات پاکستان و افغانستان در این مسیر تا چه حد موفق خواهد بود؟